گام به گام آمار و احتمال فصل سه ص۷۸

خلاصه درس:

بعد از گرد آوری داده ها، به تنظیم، رده بندی و خلاصه کردن آنهامی پردازیم. به این منظور می توان از روش های زیر استفاده نمود:

الف) تنظیم وطبقه بندی داده ها در یک جدول به نام جدول فراوانی

ب) رسم کردن نمودارهای مختلف براساس مقادیر جدول فراوانی

داده ها:

واقعیت هایی دربارهٔ یک شیء یا فردند که در محاسبه، برنامه ریزی و پیش بینی به کار می روند.

متغیر:

هر ویژگی از اشیا یا اشخاص، که در اعضای جامعه یکسان نیست و معمولاً از یک عضو به عضو دیگر تغییر
می کند را متغیر می گویند و عددی که به آن ویژگی یک عضو نسبت داده می شود را مقدار متغیر، یا مشاهده می گویند.

فراوانی یک داده:

تعداد دفعاتی که هر داده مشاهده می شود را فراوانی آن داده می گویند.

فراوانی نسبی یک داده:

با تقسیم فراوانی هر داده به تعداد کلّ داده ها، فراوانی نسبی آن داده به دست می آید.
اگر فراوانی نسبی داده ها در 100 ضرب شود، آن گاه درصد داده ها به دست می آید.

تاریخچۀ علم آمار و علم احتمال

علم آمار تاریخچه ای بسیار طولانی دارد؛ منشأ ظهور آمار به صورت توصیف اطلاعات را می توان سرشمار ی هاییکه حدود 4000 سال قبل از میلاد مسیح توسط بابل یها و مصر یها و بعداً توسط امپراتور یهای روم و ایران درباره اطلاعات مربوط به زاد و ولد و دارائ یهای افراد جامعهٔ زیر سلطهٔ خود انجام می گرفته، به حساب آورد.

در قرن 14 میلادی برای محاسبه نرخ بیمه، جمع آوری اطلاعات دربارهٔ تولد و وفات و حوادث رایج شد.

در اواسط قرن 17 مطالعات آماری به صورت توصیفی انجام می گرفت. مثلا گرونت با مطالعهٔ تعداد متولدین کشف

نمود که تعداد پسرها کمی از تعداد دخترها بیشتر است، اما سا لهای اول زندگی تعداد بیشتری از پسرها فوت می کنند.

استفاده از علم احتمال در آمار، در اواخر قرن 17 شروع شد. در این مورد می توان به مطالعات مندل درمورد قانون وراثت اشاره کرد.